भारतीय भूमि भूंकपामुळे दरवर्षी 5 से.मी. वायव्य दिशेकडे सरकते

नवी दिल्ली, 8 : भारतीय भूमि(प्लेट) भूंकपामुळे दरवर्षी 5 से.मी. वायव्य दिशेकडे सरकत आहे. या नैसर्गिकरित्या सरकणा-या प्रक्रियेची नोंद जीपीएस च्या सहाय्याने केली जाते. यासह या सर्व बाबींचा बारीकाईने अभ्यास केला जात असल्याचे माहिती, विज्ञान आणि तंत्रज्ञान तथा पृथ्वी विज्ञान राज्य मंत्री वाय.एस.चौधरी यांनी दिली.

 पावसाळी या अधिवेशन काळात भंडारा-गोंदिया मतदार संघाचे खासदार नाना पटोले यांनी भौगोलिक क्षेत्राशी संबधित अतिशय महत्वपुर्ण प्रश्न विचाराला. यावर केंद्रीय मंत्रालयाने लेखी उत्तरात, ही माहिती दिली आहे.

        केंद्रीय विज्ञान व तंत्रज्ञान मंत्रालयाने याबाबतच्या स्पष्टीकरण देतांना सांगितले, भारतीय प्लेट ही यूरेशियन प्लेट्सना घर्षीत करते. त्यांच्या या घर्षणामुळे दोन प्लेट्स वरखाली होतात आणि त्यामुळे हिमालय पर्वत रांगेत भूंकप येतो. यामुळेच भारतीय भूमि दरवर्षी 5 से.मी. वायव्यकडे दिशेने सरकत आहे.

       

जमीनीच्या आत होणा-या या भुकंपांपासून  सरंक्षणासाठी भारतीय मानक ब्यूरोने ठरविलेच्या मापदंडाचे पालन करून निर्माणाधीन बांधकामात भूकंप विरोधी रचना करने तसेच अस्तित्वात असणा-या इमारतींमध्ये रिट्रोफिटिंगचा उपयोग करण्याचे निर्देशीत केलेले आहे. त्याप्रमाणे जनसामान्यांमध्ये तसेच भूकंप प्रवण क्षेत्रात भूकंप विरोधी रचनेचा उपयोग करण्याबाबत केंद्रीय पृथ्वी विज्ञान  विभागाकडून जागरूकता निर्माण करण्यात येत आहे.

भुकंपापासून होणारे नुकसान थांबविण्यासाठी राष्ट्रीय आपत्ती व्यवस्थापन प्राधिकरण, गृह मंत्रालय, पृथ्वी विज्ञान मंत्रालय यासह सर्व राज्यातील आपत्ती व्यवस्थापन प्राधिकरण सामान्य नागरीकांमध्ये, शालेय विद्यार्थ्यांमध्ये  जनजागृतीचे काम करते. याशिवाय राष्ट्रीय आपत्ती प्रतिक्रिया बळ देखील  नैसर्गिक तसेच मानव निर्मित आपत्ती रोखण्याचा प्रयन्त करीत आहे.

बाजारात, शाळांमध्ये, रुग्णालयात, रेल्वे स्थानक, विमानतळ अशा ़इबअनेक महत्वाच्या ठिकाणी आपत्तीच्या काळात कशा पद्धतीने बचाव केला जावे, यासाठी मॉक ड्रिलव्दारे प्रशिक्षणातून जनजागृती केली जाते.